Vậy, chiến thuật 442 là gì? 4-4-2 từng mang lại vinh quang cho những đội bóng nào? Tất cả sẽ được chia sẻ qua bài viết ngay sau đây.
Video mô tả chiến thuật 442
(Nguồn: Bongda.com.vn)
Sơ đồ 4-4-2 là gì?
Đội hình 4-4-2 từng được sử dụng vô cùng phổ biến trên thế giới, đặc biệt là tại bóng đá châu Âu nói chung và bóng đá Anh nói riêng. Đây là chiến thuật tạo ra sự cân bằng cho cả hai đầu tấn công và phòng ngự.
Bộ khung của chiến thuật 442 gồm
- Thủ môn
- 4 Hậu vệ gồm: 2 Trung vệ và 2 Hậu vệ cánh
- 4 Tiền vệ gồm: 2 Tiền vệ trung tâm và 2 Tiền vệ cánh
- 2 Tiền đạo gồm: 1 Trung phong và 1 Hộ công hoặc 2 Tiền đạo trung phong
Ở sơ đồ đội hình 4-4-2, các cầu thủ hộ công sẽ đứng ở vị trí giữa hàng thủ và hàng tiền vệ đối phương, tạo đột biến và thu hút đối thủ theo người. Đồng thời sẵn sàng kiến tạo cho trung phong và ghi bàn như một trung phong thực thụ.
Trong khi đó, 2 tiền vệ cánh và hậu vệ cánh sẽ phối hợp với nhau tạo ra những miếng đánh nơi đường biên sắc sảo, sẵn sàng đột biến và lách vào trong bất cứ lúc nào.
Thực tế thi đấu, chiến thuật của sơ đồ 442
Với chiến thuật sơ đồ 4-4-2, tiền đạo trung phong cắm nên có thể hình tốt, cao to nhưng vẫn đảm bảo sự nhanh nhẹn. Trong khi đó, hộ công có thể nhỏ con hơn nhưng khéo léo, nhanh nhẹn và sẵn sàng tạo đột biến. Hoặc cũng có thể sử dụng 2 tiền đạo trung phong tùy mục đích.
Bên cạnh đó, các tiền vệ cánh được lựa chọn cần ưu tiên về tốc độ và khả năng tạt bóng. Đây là 2 vị trí vô cùng quan trọng trong sơ đồ thi đấu này.
Tiền vệ trung tâm có thể lựa chọn 1 tiền vệ đảm nhiệm công tác phòng ngự hay thu hồi bóng, 1 tiền vệ chuyên điều tiết lối chơi, giữ nhịp và giúp đội bóng sở hữu trái bóng nhiều hơn.
Trong sơ đồ chiến thuật đội hình 442, 2 hậu vệ cánh nên có thể lực tốt bởi 2 vị trí này sẽ lên công về thủ rất nhiều trong trận đấu. Họ không nhất thiết phải quá tốc độ, nhưng khi cần thì phải đảm bảo nhiệm vụ phòng ngự tốt ở sát đường biên.
Ưu điểm của chiến thuật 442
Với việc sử dụng cùng lúc 2 tiền đạo, các tiền vệ bên dưới sẽ được giảm tải nhiệm vụ tấn công. Tuy nhiên, sẽ cần có bộ đôi tiền đạo có kỹ thuật tốt, phối hợp ăn ý khi chỉ có 2 người tham gia phản công.
Chiến thuật 442 sử dụng 2 tiền vệ cánh và 2 hậu vệ cánh. Điều này giúp cho đường biên trở thành mối nguy hiểm trực chờ cho đối phương. Đặc biệt, với hành lang cánh sở hữu những pha tạt bóng tốt, kết hợp với trung phong cắm mạnh mẽ và cao lớn sẽ tạo nên nhiều cơ hội ghi bàn trong trận đấu.
Sự trải đều các cầu thủ theo chiều ngang của 4-4-2 cũng giúp đội bóng dễ dàng kéo giãn được đội hình thi đấu của đối thủ. Từ đó giúp đội phòng thủ tốt hơn và cũng tạo được nhiều áp lực hơn lên hàng thủ đối phương trong mỗi đợt tấn công.
Nhược điểm của chiến thuật 4-4-2
Bên cạnh những ưu điểm kể trên, 4-4-2 còn sở hữu những nhược điểm cố hữu và khó khắc phục. Đầu tiên, đó là sự thiếu linh hoạt. Tuyến giữa sẽ đảm nhiệm liên tục 2 vai trò là tấn công và phòng thủ. Điều này khiến các cầu thủ nhanh chóng xuống sức và thiếu tập trung khi thi đấu.
Sơ đồ đội hình 4-4-2 sẽ thực hiện nhiều đợt tấn công cánh. Đây là điểm mạnh nhưng cũng là điểm yếm. Nếu tiền vệ và hậu vệ cánh quá ham tấn công, không kịp quay trở về vị trí, đối thủ hoàn toàn có thể trừng phạt với một pha phản công cánh.
Ngoài ra, chính điểm mạnh của chiến thuật 4 4 2 có thể khiến họ bị động trong việc triển khai các miếng đánh mới lạ hơn, nếu đôi cánh bị “bắt chết”. Khi buộc phải chơi xộc thẳng vào trung lộ, đây lại là câu chuyện của những tiền vệ kiến thiết.
Câu lạc bộ nào đã thành công với sơ đồ 442?
Thực tế cho thấy, 4-4-2 từng là sự lựa chọn của rất nhiều đội bóng, đặc biệt là các đội bóng Anh. Trong đó, Manchester United thời Sir Alex Ferguson chính là đỉnh cao.
Với sơ đồ chiến thuật 442, Sir Alex đã giành mọi danh hiệu cùng Quỷ Đỏ với thời đỉnh cao của những Rooney, Ronaldo, Giggs, Scholes hay trước đó là những Eric Cantona và Roy Keane.
Huấn luyện viên nào thích sử dụng sơ đồ chiến thuật 442 nhất?
Bên cạnh thời của Alex Ferguson, hiện tại không nhiều HLV ưa thích sử dụng chiến thuật này. Tuy nhiên vẫn có thể kể tới những Pochettino với Tottenham và Diego Simeone với Atletico Madrid.
Điểm đặc biệt, đây đều là những vị huấn luyện viên người Argentina. Trong đó, Simeone từng dẫn dắt đội bóng thành Madrid giành danh hiệu La Liga và trở thành á quân tại UEFA Champions League vào các năm 2014 và 2016.
4-4-2 và sự lụi tàn trong thế giới bóng đá hiện đại
Không còn được yêu thích bởi các huấn luyện viên ở thế giới bóng đá hiện đại, chiến thuật 4-4-2 gần như chỉ là sự lựa chọn thứ 2 hoặc là một biến thể hiện đại hơn.
Sơ đồ bóng đá này được đánh giá đạt tới đỉnh cao cùng thời Sir Alex trong suốt giai đoạn 1992-2013. Cho tới ngày nay, dù thường xuyên sử dụng chiến thuật này nhưng những thành tích của Pochettino và Diego Simeone là tương đối hạn chế.
Những điểm yếu được bộc lộ rõ và bị khai thác quá nhiều đã khiến chiến thuật 442 cổ điển không còn được trọng dụng. Mặc dù vậy, nếu thường xuyên theo dõi giải bóng đá Ngoại Hạng Anh, chúng ta sẽ không thể nào quên, Sir Alex từng đưa Manchester United nhiều lần “lên đỉnh” với sơ đồ 442 cùng nhiều cầu thủ chơi không đúng với vị trí sở trường.
Sơ đồ 4-4-2 kim cương
Sơ đồ 442 kim cương thực chất là một biến thể từ đội hình 442 truyền thống. 4-4-2 kim cương có thể hiểu việc sắp xếp, triển khai dưới dạng 4-1-2-1-2. Lúc này, hàng tiền vệ được xếp đá theo hình kim cương với sự linh hoạt khi thay đổi thành những biến thể khác.
4-1-2-1-2 cũng được đánh giá là sơ đồ khá cân bằng trong cả công và thủ.
Tuy nhiên, điểm hạn chế của sơ đồ 442 kim cương chính là dầy hơn khu trung lộ, do đó những miếng đánh trung tâm sẽ được chú trọng và đôi cánh thì lại “khá mỏng”. Dẫu vậy, nhìn thấy những điểm hạn chế này, các HLV thường sử dụng cầu thủ với những ưu điểm khác nhau để phần nào, bồi đắp cho sự thiếu hụt mà sơ đồ 442 kim cương mang lại.
Thực tế, đội hình 4-4-2 kim cương từng tồn tại từ năm 1960, khi được Viktor Maslov áp dụng thành công tại Dynamo Kiev. Gần hơn là hình ảnh AC Milan của Carlo Ancelotti. Trong những năm tháng Louis Van Gaal dẫn dắt Man United, HLV người Hà Lan cũng áp dụng sơ đồ này.
Bởi thế mà từng có giai đoạn, đội hình MU của Van Gaal khó bị đánh bại bởi họ đồng đều trong việc kiểm soát bóng. Duy chỉ khâu dứt điểm hay tạo sự đột biến đã khiến cho các CĐV yêu mến Quỷ đỏ cảm thấy thất vọng. Đánh bại MU của Van Gaal không hề dễ, nhưng lối chơi này vấp phải rất nhiều ý kiến trái chiều, chủ yếu ở cách vận hành và triển khai lối chơi biến hóa nhằm thu được tính hiệu quả cao.
Thường xuyên truy cập Thethaoso để cập nhật những tin tức thể thao mới nhất!
- Xem thêm: Sơ đồ chiến thuật 4-1-2-3
