World Cup là gì?
Giải vô địch bóng đá thế giới (World Cup) có tên đầy đủ là FIFA World Cup là giải đấu bóng đá thế giới, do Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) tổ chức 4 năm 1 lần cho các đội tuyển bóng đá quốc gia và quốc gia đó phải là thành viên của FIFA.
Giải lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1930 tại Uruguay nhưng không thể tổ chức vào các năm 1942 và 1946 do Chiến tranh thế giới thứ 2.
Ít ai biết rằng trước đó, nó từng mang tên là Cúp Jules Rimet, “Giải vô địch bóng đá thế giới – Cúp Jules Rimet”. Trong lịch sử 21 lần tổ chức World Cup, Brazil là quốc gia duy nhất chưa từng vắng mặt.
Lịch sử hình thành World Cup
Để có được giải đấu World Cup như hôm nay, chúng ta chắc chắn phải cảm ơn người đàn ông có tên Jules Rimet. Người đàn ông đứng đầu FIFA thời bấy giờ đã cân nhắc việc tổ chức giải bóng đá quốc tế của riêng mình ngoài khuôn khổ Olympic.
Ngày 28/5/1928, cuộc họp FIFA diễn ra tại Amsterdam là thời điểm then chốt để đi đến việc tổ chức World Cup. Ban tổ chức chọn Uruguay là nước chủ nhà của kì World Cup đầu tiên diễn ra vào năm 1930.
Nhưng các đội tuyển đến từ Châu Âu từ chối tham dự. Đích thân chủ tịch Jules Rimet đã phải thuyết phục các đội tuyển ở châu Âu và chỉ có 4 nước đồng ý sang Uruguay thi đấu là Bỉ, Romania, Nam Tư và Pháp. Thời điểm World Cup 1930 diễn ra chỉ có 7 đội bóng Nam Mỹ, 4 đội châu Âu và 2 đội Bắc Mỹ.
Đến World Cup 1934 khi được tổ chức tại Italy, đến lượt các đội bóng Nam Mỹ trả đũa vì cho rằng quãng đường di chuyển quá xa. Vì thế, chỉ có Brazil và Cuba là hai đội bóng châu Mỹ sang Italy dự World Cup. Và phải đến kỳ World Cup 1950, các đội bóng thuộc Vương quốc Anh mới bắt đầu tham dự. Từ đó đến nay, các đội bóng Nam Mỹ và Châu Âu luôn thống trị giải đấu.
Thể lệ tham dự World Cup
Các đội tuyển quốc gia bóng đá sẽ phải thi đấu vòng loại khu vực và sau đó giành vé tiến đến vòng chung kết World Cup.
Vòng loại World Cup
Ở kỳ World Cup thứ hai được tổ chức năm 1934, các đội phải vượt qua vòng loại để tiến đến vòng chung kết World Cup. Vòng loại sẽ được tổ chức trong sáu khu vực gồm Châu Âu, Châu Á, Châu Phi, Châu Nam Mỹ, Châu Đại Dương và khu vực CONCACAF. Song song đó, vòng loại World Cup sẽ được giám sát bởi các Liên đoàn bóng đá của các khu vực đó. Và FIFA sẽ có quyền quyết định trực tiếp số suất tham dự ở mỗi khu vực.
https://www.youtube.com/watch?v=WR4V59U2DSs
Quy định từ FIFA, các trận đấu vòng loại World Cup sẽ được tổ chức sớm trước ba năm. Ngoài những suất được tham dự do thành tích tốt, đạt thứ hạng cao tại vòng loại, FIFA cũng trao thêm một số suất cho một số đội sau khi vượt qua thêm vòng đấu play-off liên lục địa.
Đội bóng của quốc gia đăng cai Word Cup, chắc chắn được đặc cách vào thẳng vòng chung kết mà không phải tham gia thi đấu vòng loại. Từ năm 1938 đến 2002, các nhà đương kim vô địch tiến thẳng vào vòng chung kết. Nhưng kể từ vòng chung kết World Cup năm 2006, FIFA đã xóa bỏ quy định trên và các đội bóng đương kim vô địch phải tham gia đá vòng loại.
Vòng chung kết World Cup
Thể thức tại vòng chung kết gồm 32 đội tuyển tham gia tranh tài, bao gồm vòng bảng và vòng đấu loại trực tiếp. Vòng chung kết World Cup sẽ cống hiến cho khán giả trên khắp thế giới các trận đấu kịch tính diễn ra trong 1 tháng.
Ở vòng bảng, FIFA sẽ tiến hành bốc thăm chia các đội vào tám bảng đấu, với bốn đội bóng mỗi bảng. Buổi lễ bốc thăm chia bảng sẽ được diễn ra ngay sau khi các trận vòng loại khu vực đã kết thúc cùng với các trận play-off tranh những suất cuối tham dự giải.
Khi đó có tám đội bóng hạt giống số 1 bao gồm đội bóng chủ nhà, 7 đội bóng còn lại được chọn làm hạt giống sẽ dựa trên thành tích thi đấu cùng với thứ hạng trên bảng xếp hạng của FIFA. Từ vòng chung kết năm 1998 đã có sự thay đổi, trong cùng một bảng đấu sẽ không có nhiều hơn 2 đội bóng tới từ Châu Âu. Quy định này giúp cho giải đấu duy trì được sự cân bằng và tạo thêm kịch tích ở các trận đấu.
Mỗi đội sẽ phải thi đấu vòng tròn tính điểm và sau đó chọn ra 2 đội đầu bảng tiến vào vòng loại trực tiếp. Với mỗi trận thắng các đội sẽ được 3 điểm, với mỗi trận hòa là 1 điểm, và thất bại đồng nghĩa không có điểm số nào.
Đặc biệt trường hợp có hai đội bóng bằng điểm nhau, việc xếp thứ tự giữa hai đội sẽ được dựa trên các yếu tố sau:
- Hiệu số bàn thắng
- Tổng số bàn thắng ghi được
- Nếu cả hai đội cùng giống nhau cả 2 chỉ số trên, việc xếp thứ tự giữa hai đội sẽ dựa trên các tiêu chí:
- Kết quả đối đầu trực tiếp hai đội: tổng số bàn thắng và hiệu số bàn thắng.
- Cách tính điểm fair-play mà các cầu thủ của hai đội đã nhận: thẻ vàng (trừ 1 điểm), thẻ đỏ gián tiếp (trừ 3 điểm), thẻ đỏ trực tiếp 4 điểm, vừa nhận thẻ vàng và thẻ đỏ trong 1 trận (trừ 5 điểm).
Cuối cùng cả hai đội vẫn bằng điểm sau khi áp dụng cả các chỉ số phụ trên, ban tổ chức sẽ tiến hành bốc thăm để chọn ra đội có thứ hạng cao hơn vào vòng knock – out.
Tiến vào vòng đấu loại trực tiếp, các đội bóng nhất bảng sẽ đá với các đội bóng nhì bảng của bảng khác. Tiếp đến, các đội sẽ thi đấu tiếp vòng tứ kết, bán kết, trận tranh hạng ba giữa hai đội thua tại bán kết. Cuối cùng là trận chung kết để tìm ra nhà vô địch.
Những cái nhất tại các kỳ World Cup
Những cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất tại các kỳ World Cup
Miroslav Klose (Đức): 16 bàn.
Ronaldo Luis Nazário de Lima (Brazil): 15 bàn.
Gerd Muller (Đức): 14 bàn.
Just Fontaine (Pháp): 13 bàn.
Pelé (Brazil): 12 bàn.
…
Những cầu thủ tham dự vòng chung kết World Cup nhiều nhất
Cụ thể với 5 lần liên tiếp tham dự:
Antonio Carbajal (Mexico) tham dự: 1950 đến 1966.
Lothar Matthaus (Đức) tham dự: 1982 đến 1998.
Rafael Marquez (Mexico) tham dự: 2002 đến 2018.
Đội bóng vô địch World Cup nhiều nhất
Đó chính là Brazil. Đội tuyển quốc gia áo vàng xanh này đã 5 lần lên ngôi vô địch vào các năm 1958, 1962, 1970, 1994, 2002.
Cầu thủ giành chức vô địch World Cup nhiều nhất
Không ai khác chính là Vua bóng đá Pele với tổng cộng 3 lần giành được chức vô địch cùng đội tuyển quốc gia.
Giải đấu có nhiều người xem nhất
World Cup là ngày hội bóng đá thu hút đông đảo người xem nhất trên thế giới, thậm chí số người xem World Cup còn nhiều hơn cả thế vận hội Olympic.
Kì World Cup 2018 tổ chức tại Nga, đã có 3,572 tỷ người trên khắp hành tinh theo dõi thông qua truyền hình và các nền tảng kỹ thuật số. Và ở trận chung kết giữa Pháp – Croatia có gần 885 triệu người xem trực tiếp trên tivi tại nhà riêng, số còn lại theo dõi trận cầu ở bên ngoài và các nền tảng kỹ thuật số.
Trên đây là những thông tin khái quát về giải đấu bóng đá danh giá và uy tín hàng đầu thế giới. World Cup chắc chắc sẽ luôn giữ vững vị thế độc tôn của mình bởi sức hút của nó là không thể đong đếm được. Thethaoso mong rằng sẽ đồng hành cùng quý độc giả ở những giải đấu sắp tới.