Tháng 12/2019, Mikel Arteta chính thức tiếp quản chiếc ghế nóng Arsenal thay cho Unai Emery. Đội chủ sân Emirates lúc bấy giờ chẳng khác gì một “con tàu đắm” khi rớt xuống hạng 10 trên BXH. Cho đến hôm nay, trận ra mắt của Arteta đã trôi qua hơn một năm. Và Arsenal vẫn giậm chân ở vị trí thứ 10.
Dường như chẳng có một sự tăng tiến nào diễn ra tại Emirates. Thực tế cho thấy chuỗi thành tích trận bất bại sau lễ Giáng sinh 2020 của Arsenal không hề hào nhoáng như cách mà fan của họ tưởng tượng.
Arsenal thắng 5, hòa 2 trong 7 trận tại Premier League, nhưng hầu hết đều là trước những đối thủ đang lâm vào cơn khủng hoảng. Đó là một Chelsea đang trong những ngày cuối cùng dưới trướng Lampard, tiếp đó là một MU vừa thua sốc Sheffield. Xen giữa 2 ông lớn là Brighton, Crystal Palace, Southampton, Newcastle – những CLB chưa bao giờ yên ổn ở mùa giải năm nay.
Dẫu biết việc kiếm được 3 điểm mới là thứ quan trọng hơn hết, song chuỗi trận bất bại đó vô tình khiến các CĐV Arsenal tự tạo ra “ảo giác chiến thắng”. Họ luôn miệng kháo nhau rằng: “Đội bóng của chúng ta đã sống lại rồi”. Nhưng thật sự, Arsenal có vẻ như đang “bước lùi” so với chính họ.
Arteta đang khiến Arsenal “đi lùi”?
Nếu phải tìm ra điểm ra khác biệt rõ rệt nhất của Arsenal thời Arteta so với Pháo Thủ cách đây 1 năm, chắc chắn đó sẽ là danh hiệu. Dưới triều đại Unai Emery, Arsenal trắng tay, trong khi Mikel Arteta đem về liền Siêu cúp Anh và FA Cup chỉ trong vòng 1 tháng.
Dường như sau những năm tháng được cộng tác cùng “quý ngài danh hiệu” Pep Guardiola, nhà cầm quân 38 tuổi cũng xin được chút ít “vía” từ ông thầy. Các CĐV Arsenal từ đó cũng kỳ vọng vào một mùa giải thăng hoa dành cho đội bóng.
Thế nhưng, đó là tất cả những gì mà Arteta có thể làm hơn người tiền nhiệm. Thậm chí công bằng mà nói, Arsenal thời Arteta còn đang bước lùi so với phiên bản Unai Emery.
Thống kê cho thấy tính từ cuối mùa giải năm ngoái đến tháng 10/2020, thời điểm mà Arsenal đang đạt phong độ cao, đội bóng này mới chỉ thắng được 12 trong số 26 trận đã đấu. Trong khi đó với Emery, ông giúp Arsenal giành đến 15 chiến thắng với cùng số trận.
Hàng công của Arsenal dưới thời Emery thậm chí còn rực lửa hơn so với thời Arteta. Cụ thể, Pháo Thủ trong tay Emery ghi tới 152 bàn, trong khi dưới thời Arteta chỉ là 81. Tính trên tổng số trận đã đấu, Unai Emery thắng 43 trận và đạt tỷ lệ thắng 55,1%, còn dưới thời Arteta là 27 chiến thắng với tỷ lệ 51,9%.
Có thể sẽ rất bất công nếu nhìn vào những thống kê trên để đánh giá khả năng của Arteta. Bởi ngay từ những ngày đầu tiếp quản ghế nóng, nhà cầm quân người Tây Ban Nha đã chủ trương đặt phòng ngự làm trọng. Ông chấp nhận rũ bỏ hình ảnh một Arsenal bóng bẩy với lối chơi kỹ thuật để biến đội bóng này thành một Pháo Thủ xù xì, gai góc và lì lợm hơn. Thành quả cho sự cách tân đó chính là những chiến thắng trước Chelsea và MU ở mùa này.
Thế nhưng ngay cả khi có thể giành chiến thắng trước những đối thủ lớn, Arsenal của Arteta cũng không thể chứng minh được mình đã tiến bộ hơn so với quá khứ. Ba điểm trong những trận đánh lớn sẽ chẳng còn ý nghĩa gì nếu như thất bại ở 1/3 số trận kế tiếp. Trên hết, Arsenal đã tự thua chính bản thân họ.
Một tập thể hỗn độn
Đầu mùa giải năm nay, các CĐV Arsenal chứng kiến sự thay đổi lớn trong vai trò của Mikel Arteta. Từ vị trí HLV, cựu cầu thủ xứ Basque được giao trọng trách trở thành một Manager – nhà quản lý đội bóng. Trong khi đa phần coi việc thăng chức này là hợp lý vì những đóng góp của Arteta vào cuối mùa 2019/2020, thì một số người lại tin rằng BLĐ Arsenal đã quá vội vàng. Chức vụ quan trọng này sẽ tạo một áp lực tâm lý không cần thiết dành cho HLV.
Cho đến thời điểm hiện tại, có thể thấy những nghi ngờ kia đã phần nào chính xác. Trong chuỗi trận tệ hại của Pháo Thủ trước năm 2021, ngoài vấn đề chuyên môn trên sân, năng lực quản trị yếu kém của Arteta cũng bị nghi ngờ là yếu tố khiến đội bóng sa sút.
Ví dụ trong trường hợp của Willian. Cầu thủ người Brazil đã phá quy định cách ly, tự ý bay đến Dubai mà chưa được sự cho phép của CLB nhưng vẫn được Arteta nương tay. Trong khi đó, ông lại nghiêm khắc đối với những vi phạm ở mức độ nhẹ hơn của những cầu thủ khác. Dưới trướng Arteta, việc đến sân tập muộn diễn ra thường xuyên. Sự vô kỷ luật xuất hiện tràn lan từ trong ra ngoài sân cỏ.
Ấy thế nên mới có chuyện các cầu thủ Arsenal sẵn sàng tỏ thái độ với Arteta khi bị thay ra sân. David Luiz – một “con ngựa bất kham” của đội bóng cũng vì sự dung túng đó mà trở nên khó bảo. Trung vệ người Brazil kể từ khi gia nhập Pháo Thủ đã trở thành “vua thẻ đỏ” và “vua dâng phạt đền” ở Ngoại Hạng Anh.
Giả sử rằng nếu Mikel Arteta tỏ ra cứng rắn hơn trong việc nội bộ, thì sẽ chẳng có chuyện một trung vệ như David Luiz dám bỏ vị trí để tràn lên đến giữa sân tham gia tấn công, rồi lại phải “hốc mồm” chạy về trong thế bám đuổi và buộc phạm lỗi với đối phương. Hậu quả để lại cho chuỗi hành vi cẩu thả này chính là những chiếc thẻ cùng một quả 11m.
Arsenal ở mùa giải này đã nhiều lần thua với những tình huống tương tự. Và trận đấu trước Wolves mới đây cho thấy mọi thứ vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện. Với những gì đã trải qua, Mikel Arteta có lẽ đã hiểu được sức nặng của chiếc áo “Manager” mà ông đang khoác trên mình. Bởi nếu là một HLV trưởng đơn thuần, Arteta sẽ chỉ phải chịu trách nhiệm về thành tích thi đấu. Nhưng do đang giữ chức vị người quản lý, ông phải có trách nhiệm giải quyết toàn bộ các vấn đề lớn nhỏ của CLB.
Vấn đề nội bộ đã hiện ra trước mắt và Arteta cần xóa sổ ngay lập tức. Nếu bất lực trong việc này, không loại trừ khả năng Arsenal sẽ cán đích ngoài Top 4 khi mùa giải hạ màn. Trong trường hợp khả năng trên thành sự thật, người hâm mộ chắc hẳn sẽ không mấy bất ngờ. Họ chỉ gọi đây là một điều “bình thường mới”, vì Arsenal đã 5 mùa rồi vắng mặt tại Champions League.
Nên nhớ Unai Emery ngay trong mùa đầu tiên cầm quân chỉ để mất chiếc vé dự Champions League ở vòng đấu cuối. Đến khi Mikel Arteta tiếp quản, Arsenal thậm chí còn tệ hơn khi chỉ xếp thứ 8. Và giờ đây khi đang chôn chân ở vị trí thứ 10, các Gooners vẫn còn một lòng tin sắt son về sự tiến bộ của đội bóng.
So với 2 năm về trước, Arsenal đang thật sự là một phiên bản “cải lùi” của chính họ.